Komórki macierzyste wykorzystywane w leczeniu cukrzycy i powikłań cukrzycowych?

Cukrzyca jest jedną z najszybciej rozwijających się chorób XXI wieku. Według raportu International Diabetes Federation w 2019 r. na całym świecie chorowało na cukrzycę 463 mln osób. Oczekuje się, że do 2030 r. ta liczba wzrośnie do 538 mln pacjentów.

Cukrzycę większość z nas kojarzy z dwiema chorobami – cukrzycą typu I oraz cukrzycą typu II. W cukrzycy typu I komórki odpornościowe atakują komórki beta trzustki, co prowadzi do częściowego lub całkowitego niedoboru insuliny. Przyczyna tej reakcji nie jest w pełni zrozumiała; jednak uważa się, że głównie jest to spowodowane kombinacją predyspozycji genetycznych i czynników środowiskowych, które inicjują destrukcyjny proces autoimmunologiczny. Mechanizm patofizjologiczny cukrzycy typu II obejmuje oporność na działanie insuliny (insulinooporność), której przyczyną mogą być zarówno czynniki genetyczne, jak i otyłość.

Cukrzyca może skutkować wieloukładowymi, przewlekłymi powikłaniami, szczególnie chorobami mikronaczyniowymi (tj. retinopatią, nefropatia i neuropatią) i chorobami makronaczyniowymi (tj. chorobami sercowo-naczyniowymi, udarami naczyniowymi mózgu i chorobami naczyń obwodowych). Do kontrolowania hiperglikemii stosuje się m.in. insulinę i inne środki hipoglikemizujące; niestety nie zapobiegają one wystąpieniu powikłań związanych z chorobą i nie naśladują wydzielania endogennej insuliny.

Alternatywą leczenia jest przeszczep wysp trzustkowych czy przeszczep komórek trzustki. Niestety przeszczep jest ograniczony nie tylko przez dostępność dawców trzustki, ale także z powodu powikłań związanych z immunosupresją i ryzykiem częstych infekcji. Analiza dostępnych terapii została opublikowana w Cureus Journal of Medical Science i wykazała, że komórki macierzyste stanowią obiecującą metodę leczenia cukrzycy i powikłań cukrzycowych, ze względu na ich właściwości immunomodulacyjne, wieloliniowe zróżnicowanie i potencjał regeneracyjny. Wiele typów komórek macierzystych zostało przetestowanych pod kątem ich zdolności do regeneracji funkcjonalnych komórek produkujących insulinę. Wykazano m.in., że autologiczna i allogeniczna terapia komórkami macierzystymi w leczeniu cukrzycy typu I i II jest stosunkowo bezpieczną i skuteczną metodą dla wybranych osób. W przypadku cukrzycy typu I najlepszy efekt terapeutyczny osiągnięto przeszczepiając hematopoetyczne komórki macierzyste szpiku kostnego, natomiast w przypadku cukrzycy typu II komórki jednojądrzaste szpiku kostnego wraz z mezenchymalnymi komórkami zrębowymi

Więcej na ten temat: https://www.ncbi.nlm.nih.gov